Laktoz intoleransı, süt ve süt ürünlerinde bulunan laktozun sindirilememesi durumunda ortaya çıkan bir sağlık sorunudur. Bu durumda, bağırsaklarda yeterli miktarda laktaz enzimi bulunmaz ya da yeterince etkili çalışmaz. Laktoz intoleransı olan bireyler süt ve süt ürünleri tükettiklerinde sindirim problemleri yaşarlar, bu da yaşam kalitesini önemli ölçüde etkileyebilir. Peki, bu rahatsızlığı yaşayanlar, hangi bölüme başvurmalıdır? Detaylar için buyurun yazımıza…
Laktoz İntoleransı Nedir?Laktoz intoleransı, sütte bulunan doğal bir şeker olan laktozun sindirilememesi durumudur. Bağırsaklarda bulunan laktaz enzimi eksikliği ya da işlev bozukluğu nedeni ile ortaya çıkar. Bu durum, süt ya da süt ürünleri tüketildiğinde; ishal, karında şişkinlik ve fazla gaz gibi şikayetlere neden olur. Semptomlar, süt ya da süt ürünleri alındıktan yarım saat ile iki saat sonra başlar. Laktoz intoleransının en bilinen nedenleri arasında; yaşlanma, bağırsak ameliyatı geçmişi, ince barsak enfeksiyonları ve çölyak hastalığı yer alır.
Bu durumun tipik belirtileri arasında; ishal, bulantı, karın ağrısı, şişkinlik, fazla gaz çıkarma, yağlı dışkı ve süt ürünlerini tolere edememe bulunur.
Laktoz İntoleransının Çeşitleri Nelerdir?Laktoz intoleransının iki temel çeşidi bulunmaktadır: Primer (birincil) ve sekonder (ikincil) laktoz intoleransı olarak adlandırılan formlar. Primer laktoz intoleransı, yaş ile birlikte laktaz enziminin üretiminin azalması ile birlikte ortaya çıkar ve en sık görülen türdür. Bu türün genetik bir hastalık olduğu düşünülmekte ve bazı toplumlarda daha yaygın olduğu bilinmektedir. Örneğin, Avrupalılar arasında %5-17, Amerikalılar arasında %44, Asya ve Afrika kökenli kişilerde ise %60-80 oranında görülür.
Sekonder laktoz intoleransı ise daha nadir görülür. Bu tür, mide hastalıkları ya da çölyak hastalığı gibi sindirim sistemi rahatsızlıklarına bağlı olarak gelişir. Bu hastalıklarda bağırsaklarda oluşan enflamasyon, laktaz üretimini etkileyerek laktoz intoleransına yol açabilir.
Laktoz İntoleransının Nedenleri Nelerdir?Laktoz intoleransının nedenleri çeşitli faktörlere dayanır:
Sindirim sistemi hastalıkları, özellikle mide ve bağırsakların enflamasyonu, laktaz enzimi üretimini azaltabilir ve laktoz intoleransına neden olabilir. Örneğin, çölyak hastalığı.Primer laktoz intoleransı, yaş ile birlikte laktaz enzimi üretiminde azalma eğilimi gösteren genetik bir durumdur. Bazı toplumlarda daha sık görülmesi, genetik yatkınlığa işarettir.Süt ve süt ürünleri tüketimi, laktoz intoleransı semptomlarını tetikleyebilir.Laktoz İntoleransının Semptomları Nelerdir?Laktoz intoleransının semptomları şöyledir:
ŞişkinlikAcil tuvalete gitme isteğiBulantıKusmaAbdominal kramplarİshalBel ağrısıGazKabızlıkLaktoz İntoleransı İçin Hangi Bölüme Gidilmelidir?Laktoz intoleransı için gıda intolerans testleri oldukça önemlidir. Bu testler Alerji ve Klinik İmmünoloji bölümlerinde uygulanır. Bu nedenle bu bölümden randevu alınması gerekir. Laktoz intoleransı ile ilgili tedavi ve tanı sürecinde Gastroenteroloji, Çocuk Gastroenterolojisi, İç Hastalıkları (Dahiliye) ve Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları (Pediatri) gibi alanlara da başvurabilirsiniz.
Laktoz İntoleransı Tanısı Nasıl Konur?Laktoz intoleransı tanısı, öncelikle semptomların süt ve süt ürünleri tüketimi ile ilişkilendirilmesiyle başlar. Semptomlara ek olarak, tanıyı desteklemek için çeşitli testler uygulanır:
Laktoz tolerans testi: Bu testte, normal bireylerde laktoz tüketimi sonrası kan glukoz seviyeleri artar. Ancak; laktoz intoleransı olan bireylerde glukoz ve galaktoz parçalanamadığı için kan glukoz düzeyinde artış olmaz.Dışkı asidi testi: Sindirilmemiş laktoz, kalın bağırsakta bakteriler tarafından fermente edilerek laktik asit oluşturur. Dışkıda laktik asidin ölçülmesi, laktoz intoleransının varlığını belirlemeye yardımcıdır.Hidrojen solunum testi: Sindirilmemiş laktoz, bağırsaklarda hidrojen oluşumuna neden olur. Bu testte, laktoz içeren bir gıda tüketildikten sonra belirli aralıklar ile nefeste hidrojen seviyeleri ölçülür.Endoskopik biyopsi: Kesin tanı için, endoskopik yöntem ile bağırsaktan alınan biyopsi örneğinde laktaz enziminin eksikliği gözlemlenir.
