Ali Şir Nevai, kültürlü, bilgili, olgun, temiz ahlâklı değerli bir devlet adamı idi. Şiir, resim ve müzik gibi alanlarda eser veren Ali Şir Nevai’nin hayatı merak konusu oldu. Peki Ali Şir Nevai kimdir? Ali Şir Nevai’nin eserleri nelerdir? İşte Ali Şir Nevai hakkında merak edilenler.
ALİ ŞİR NEVEAİ NERELİDİR? Çağatay şairi Ali Şir Nevai, Uygur kabilesinden Kiçkine Bahşi’nin oğludur. Süt kardeşi ve okul arkadaşı olan Hüseyin Baykara ile birlikte yetişti. Hüseyin Baykara hü- kümdar olunca onun yanında mühürdarı ve divan beyi olarak otuz iki yıl hizmet verdi. Şiirler yazmaya küçük yaşta başladı. Olgunlaşınca Türkçe’yi Fars edebiyatının baskısından kurtarmayı en büyük amaç bildi. Kültürlü, bilgili, olgun, temiz ahlâklı değerli bir devlet adamıidi.
Şiirden başka resim ve müzik alanında da bilgi sahibi olan Ali Şir Nevai; gerek yaşadığı dönemde gerekse sonraki yüzyıllarda etkisini sürdürdü. Bilinçli bir Türkçü ve milliyetçi idi. Türkçe ile Farsçayı bilimsel anlayışla değerlendiren ve Türk dilinin Farsça’dan üstün olduğunu ileri sürüp bunu «Muhakeme-tül Lügateyn adlı eseriyle kanıtlayan Nevai; dilin sosyal görevini anlayan ilk yazardır.
Şiirlerinde Farsça’nın etkisi görül- mekle beraber, yaşadığı çevrenin özelliklerini eserlerin- de geniş ölçüde yansıtmasını bildi. Manevi aşkı, seçkin buluşlarla dile getirdi.
Ali Şir Nevai’nin eserleri şu şekilde:
1. Muhakeme-t-ül-Lügateyn, (haz. Veled Çelebi İz budak 1899). (İ. Refet Işıtman yayını 1941) 2. Bü- tün eserleri 4 cilt halinde Agah Sırrı Levend tarafından hazırlandı. I. cilt. Hayatı ve Kişiliği (1965). II. cilt, Di- vanlar, 4 Türkçe, 1 Farsça Divan, (1966) III. cilt: Ham. se IV. cilt. Diğer 17 eseri.
